„Mniejszości narodowe i etniczne”
– wykład w dniu 11 maja 2015 r.
Wykład przeprowadziła dr Dorota Kowalewska, pracownik naukowy Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Szczecińskiego, Dyrektor Regionalnego Ośrodka Debaty Międzynarodowej w Szczecinie.
Nasz region, województwo zachodniopomorskie, jest – jak żadne inne – wielokulturowym, wielonarodowościowym konglomeratem. Po wojnie osiedliło się tu wielu przesiedleńców ze Wschodu, niekoniecznie z własnej woli.
O trudnych sprawach mniejszości narodowych i etnicznych opowiadała nam p. dr Kowalewska z pasją i zaangażowaniem.
W powojennej Polsce sprawy mniejszości narodowych były marginalizowane. Starano się doprowadzić do całkowitej unifikacji w myśl zasady jeden kraj – jeden naród. Polacy przyznających się do innej narodowości byli szykanowani, utrudniano im kształcenie, blokowano awanse zawodowe. Dopiero rok 1989 przyniósł zmiany.
Orędownikiem mniejszości narodowych był Jacek Kuroń. On doprowadził do opracowania pierwszego dokumentu „O potrzebach mniejszości narodowych w Polsce”. Z różnych jednak powodów dopiero w 2005 roku uchwalona została ustawa o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym.
Ustawa precyzuje definicję mniejszości narodowych: jest to grupa obywateli polskich odróżniająca się od pozostałych obywateli językiem, kulturą lub tradycją, a jej przodkowie zamieszkiwali obecne terytorium Rzeczypospolitej Polskiej od co najmniej 100 lat.
Za mniejszości narodowe uznaje się: Białorusinów, Czechów, Litwinów, Niemców, Ormian, Rosjan, Słowaków, Ukraińców i Żydów. Za mniejszości etniczne uznaje się następujące mniejszości: karaimską, łemkowską, romską i tatarską.
Na internetowej stronie Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie są podane liczebności mniejszości narodowych w naszym województwie, wg Narodowego Spisu Powszechnego Ludności przeprowadzonego w 2011 roku. Obywatele mogli wtedy deklarować swoją przynależność do innej niż polska, narodowości.
Nie są to duże liczby i chyba nie do końca wiarygodne. Nie tak łatwo przełamać wieloletnie obawy, uprzedzenia, narazić się na ostracyzm sąsiadów, kolegów w szkole i pracy…
JaGodaBe